اقتباس از ادبیات را جدی بگیریم
بیانیهی هیئت داوران انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در بیستوهشتمین جشنوارهی فیلم کودک و نوجوان
نویسندگان داستان مینویسند، فیلمسازان فیلم میسازند، بچهها تماشا میکنند. شاید این رویای دیرین روزی رنگ حقیقت به خود بگیرد. شاید روزی کارگزاران فرهنگی و هنری این نکته را دریابند که سینمای کودک فقط نشان دادن تصاویر رنگین و جملههای آهنگین و بیان شعار و پیامهای اخلاقی نیست. سینما قصه میخواهد؛ قصههایی جذاب و سرگرمکننده با ساختاری محکم و جاندار که کودک را به درک درست پدیدههای زندگی نزدیک کند. قصهای که بازتابدهندهی زندگی خودشان باشد و کودکان بتوانند نقش خود را در آنها ببینند.
با دیدن فیلمهای ایرانی بیستوهشتمین جشنوارهی فیلم کودک و نوجوان ناچاریم حرف همیشگی را تکرار کنیم و بگوییم که چشم اسفندیار سینمای کودک ایران عدم برخورداری از فیلمنامههای محکم و جذاب و قصهگوست؛ فیلمنامههایی که شاید ایدهای خوب داشته باشند، اما پتانسیل تبدیل شدن به فیلم سینمایی را ندارند.
باید بگوییم فیلمهای این دوره از جشنواره کمتر به دغدغههای کودکان و نوجوانان نظر داشته و بیشتر توجهشان به بیان مسائلی دربارهی کودکان بوده تا مسائل خاص خودشان.
باید بگوییم متأسفانه برخی از سازندگان فیلمهای جشنواره، هنوز کودکان را در مفهوم سنتی خود میبینند، یعنی انسان کمفهمی که بدون تجربه و خطرکردن باید یاد بگیرد. اینان نگاهشان به بچهها از بالا به پایین است و میخواهند بدون درنظر گرفتن معیارهای هنری و زیباییشناسانه صرفاً به آنها آموزش بدهند.
باید بگوییم جشنوارهی فیلم محلی است برای رشد و بالندگی هنر سینما و عرضهی محصولی که حاصل تلاش جمعی دستاندرکاران فیلم است، اما برای برخی، جشنواره شبیه خط پایان مسابقه است برای اینکه شتابزده اثرشان را برسانند و از میدان عقب نمانند. درحالیکه فیلم یک اثر هنریِ دیداری و شنیداری است که باید مورد قضاوت قرار گیرد. مگر میتوان به تابلوی نیمهکارهی گالری نقاشی امتیاز داد؟
ما معتقدیم در حال حاضر سینما و ادبیات کودک و نوجوان عقربههای ساعتی هستند که یکی رو به جلو و دیگری به عقب حرکت میکند. درحالیکه ادبیات داستانی کودک و نوجوان به سمت بالندگی و کسب تجربههای نو گام برمیدارد، سینما از تکرار موفقیت سالهای گذشته فاصله گرفته و روندی مأیوسکننده پیدا کرده است. اما این دو بازو به یاری هم میتوانند شاهکارهای ماندگاری، نهتنها برای ایران که در سطح جهان خلق کنند. به همین دلیل به بنیاد سینمایی فارابی و دیگر مراکز حامی سینمای کودک پیشنهاد میکنیم که دست یاری به سوی نویسندگان دراز کنند و در شوراهای تخصصی خود از نویسندگان صاحبنام و باتجربه کمک بگیرند. بدون شک این حرکت سبب همدلی و نزدیکی این دو گروه خواهد شد و جریان اقتباس در روند فیلمسازی کودکان جان میگیرد و از پیوندشان میوههای باغ ایران عزیر ثمر خواهد داد.
برگزیدگان هیئت داوران انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با رویکرد فیلمنامه و اقتباس سینمایی به شرح زیر است:
۱٫ جایزهی نقدی و لوح تقدیر به آقای غلامرضا رمضانی برای فیلمنامهی «فرار از قلعه رودخان» به دلیل نگاه هوشمندانه و ظریف به نظام آموزشی بر بستر داستانی جذاب و پرکشش با توجه به نیازها و دغدغههای کودک و نوجوان امروز.
۲٫ جایزهی نقدی و لوح تقدیر به آقای حسن بیانلو، نویسندهی فیلمنامهی «قول» به خاطر اقتباس شایسته از کتاب «قول شرف» و پرداخت تأثیرگذار و شاعرانه از عشق و دوستی.
منوچهر اکبرلو، فرهاد حسنزاده، خسرو صالحی
