به نام پروردگار کودکی
مینشیند روی صندلی. چشمهایش به تاریکی عادت میکنند و ناگهان جهان فیلم بر پرده جان میگیرد. جهانی که اگر پاسخی برای اضطرابها، رؤیاها ، غصهها و شادیهایش نداشته باشد، دلیلی برای تماشایش نمیبیند. رقیبهای قدَری همچون بازیهای پرهیجان رایانهای، فیلمهای نفسگیر و خوشساخت آن ور آبی، برایش آغوش باز کردهاند؛ برای او که کمحوصله و بیتاب است. برای او که پی هیجان و ماجراجویی است؛ نه تکرار و یکنواختی و پند و اندرز. برای او که کودک یا نوجوان است.
در بیست و هفتمین جشنوارهی سینمای کودک و نوجوان ما هم در تاریکروشن سینمای ایران، به تماشا نشستیم تا ببینیم حاصل یک سال تلاش سینمای کودک، چهقدر توانسته است به این بیتابی و انتظار، پاسخ مناسب بدهد. و دریافتمان چنین بود:
روشن است که تنها به خاطر حضور شخصیت کودک یا نوجوان در فیلم، نمیتوان آن را فیلم کودک و نوجوان نامید و متأسفانه اکثر فیلمها چنین وضعیتی داشتند. دغدغهی اغلب فیلمها بیشتر، گرد مفاهیم نوستالژیکِ بزرگسالانه میچرخید که فرسنگها از زندگی و ذهن کودک و نوجوان امروز فاصله دارد. این همان آلزایمر سینمای کودک ماست که مخاطب اصلی خودش را از یاد برده است، و عوارضش که همان فراری دادن مخاطب است، الان مشکل بزرگ سینمای کودک ماست.
استفاده از الگوهای داستانی کهنه و نخنما شده، بیتوجهی به نیازهای روحی و روانی مخاطب، ضعف داستانپردازی و روایت و همینطور فقدان طنز و فضای پرنشاط ، معضل شاخص اکثر فیلمها بود.
مسئلهی بارز و قابل تأمل دیگر کمتوجهی فیلمسازان به دنیای دختران به عنوان بخش عمدهای از مخاطبان سینمای کودک و نوجوان بود. به جرئت میتوان گفت در نود درصد فیلمها یا اصلاً شخصیت دختری نبود یا اگر هم بود، حضوری محوری و تاثیرگذار نداشت. با توجه به حساسیتهای ویژهی این قشر از جامعه به عنوان سرمایههای اجتماعی و نیز آسیبپذیرتر بودن آنان، لازم است اقدامی جدی در روند سیاستگذاری سینمای کودک و نوجوان صورت پذیرد.
در نهایت و با بررسی مقایسهای بین فیلمهای حاضر در رقابت، داوران انجمن نویسندگان کودک و نوجوان از آثار بخش جلوهگاه امید، ضمن تقدیر از فیلم «تنهای تنهای تنها»، به خاطر نمایش مفاهیم عمیق انساندوستانه و نیز ترویج مفهوم صلح و دوستی، بازیگر نوجوان این فیلم، میثم فرهومند را به دلیل ارائهی بازی تأثیرگذار، صمیمی و باورپذیر و در راستای انتقال مضمون فیلم، شایستهی تقدیر و دریافت جایزه میدانند.
همچنین محمد نجاتی و محمد برومند نویسندگان فیلمنامهی فیلم انیمیشن «افسانهی سرزمین گوهران» را به خاطر به کارگیری مناسب عناصر افسانههای کهن در قالب انیمیشن، تخیل و داستانپردازی ماجرامحور و نیز تمرکز بر شخصیت کودک به عنوان قهرمان پیشبرندهی داستان، شایستهی تقدیر و دریافت جایزه میدانند.
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان
محبوبه نجفخانی، مینو کریمزاده، مهدی رجبی
مهرماه ۱۳۹۲
