جشنوارهی کتابخانههای خانگی؛ گفتوگو با محسن هجری
به گزارش روابط عمومی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، محسن هجری، نویسنده و پژوهشگر حوزهی ادبیات کودک و نوجوان تصریح کرد از ویژگیهای خوب این جریان این است که نهاد کتابخانهها را از سطح عمومی و رسمی فراتر میبرد و آن را وارد زندگی خصوصی مردم جامعه میکند و از این مسیر میتوان فهمید که مردم تا چه حد به کتابخوانی اهمیت میدهند و تا چه اندازه به داد و ستد کتاب اعتقاد دارند.
او با یادآوری سابقهی برگزاری جشنواره کتابخانههای خانگی گفتک هنگام راهاندازی این جشنواره، باور این امر که بتوانیم نمونههای زیادی را پیدا کنیم، برایمان سخت بود، اما در کمال تعجب دیدیم که این نهاد مدنی نهتنها در تهران، بلکه در شهرهای دور از مرکز هم شکل گرفته و تعداد قابل توجهی مشغول فعالیت هستند.
نویسندهی کتاب «ایستاده بر خاک» صداقت را ویژگی اصلی این نوع کتابخانهها عنوان کرد و افزود: در خانههای خانگی بحث ارائهی آمار و ظاهرسازی مطرح نیست، بلکه ما با جریانی روبهرو هستیم که با اخلاص میخواهد کتاب را به عرصهی زندگی مردم ببرد و کتابدارانی که بدون عضوگیری، معرفی و توزیع کتاب را برعهده میگیرند و نگران آسیب و بازنگشتن این کتابها نیستند.
هجری موضوع کتابخانههای خانگی را در عین حال موضوع مناسبی برای تحقیق و پژوهش دانشجویان دانست و یادآور شد که تشویق به خواندن همواره در لایههای پنهان جامعه و از سوی کسانی صورت میگیرد که بهواقع متولی اصلی کتابخوانی هستند، اما کتابخانههای خانگی این لایههای پنهان را آشکار میسازد.
نویسندهی رمان نوجوان «چشم عقاب» در ادامه تصریح کرد که دستاندرکاران و مسئولان فرهنگی باید به این مسئله توجه داشته باشند که مسئلهی کتابخوانی در جامعه از محدودهی کتابخانههای عمومی و دولتی فراتر است و نباید تصور شود حمایت از کتابخوانی تنها از سوی نهادهای رسمی و دولتی شکل میگیرد.
او در عین حال پیشنهاد کرد که دولت و به صورت مشخص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حمایت از کتاب و کتابخوانی نهادی را تأسیس کند تا از این راه کتابخانههای خانگی شناسایی و حمایت شوند، چراکه این امر بازار کتاب را رونق و شمارگان آن را افزایش میدهد.
به اعتقاد هجری حمایتهای دولتی نباید منجر به متولیگری و دخالت دولت در ادارهی این کتابخانهها و جریان طبیعی انتخاب کتاب از سوی آنها شود، بلکه میتوان با کمک نهادهایی مانند انجمن نویسندگان این شناسایی و حمایت صورت بگیرد. مشکل بزرگ کتابخانههای خانگی سرمایهی اندک صاحبان آنهاست که بدون حمایت نمیتوانند منابع کتابخانههایشان را به روز کنند.
این نویسنده در پایان خواستار توجه بیشتر رسانههای جمعی بهویژه صدا و سیما به موضوع کتابخانههای خانگی شد و تأکید کرد که اطلاعرسانی مناسب میتواند به رونق و توسعهی این کتابخانهها کمک کند.