یکی از آسیب‌های محیط‌های ادبی این است که کار خود را به نحوی دشوار و تخصصی نشان دهند که دیگران امکان و اجازه ورود و اظهار نظر در آن را نداشته باشند .
ما در انجمن گرچه به ضرورت و اهمیت ادبیات کودک و نقد واقفیم و آن را حوزه‌ای کاملا تخصصی می‌دانیم؛ اما این به معنای منع و ترساندن دیگران از ورود به این حوزه نیست
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در بهار ۱۳۹۸ کارگاهی را با عنوان «پخت نقد کاربردی بر کتاب‌های کودک و نوجوان» طی ده جلسه برگزار کرد که به نوع خود گامی در ترویج و عمومی سازی نقد کتاب کودک بود.
. در عنوان این کارگاه از کلماتی مثل پخت و سرآشپز استفاده شد تا تاکید شود هرکس می‌تواند در صورت آشنایی اولیه با مباحث نظری و ادبیات کودکان، به آسانی وارد این حوزه شود و به مرور توانا شود.
مدرس کارگاه سیدعلی کاشفی خوانساری سردبیر فصلنامه نقد کتاب کودک و نوجوان بود.
در این کارگاه ۱۶ نفر ثبت‌نام اولیه انجام دادند که پس از چند جلسه نهایتا کارگاه با ۱۱ هنرجو ادامه یافت. این یازده نفر، نویسنده، شاعر، ویراستار و مترجم کتاب کودک و نوجوان، سردبیر مجله کودک، همکاران ناشران کتاب کودک، فارغ‌التحصیل دکترای هنر و دکترای ادبیات، مدیر کتابخانه عمومی و دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات کودک بودند.
خروجی تعیین شده برای کارگاه این بود که هنرجویان در پایان دوره یک نقد پذیرفته شده در مطبوعات تخصصی داشته باشند.
پیش‌نیازهای این دوره که بدیهی فرض شد این بود:
الف) آشنایی با مبانی ادبیات کودک و نوجوان
ب) آشنایی با مباحث نظری نقد ادبی
ج) برخورداری از مهارت¬های اولیه نوشتن
هدف این کارگاه بالابردن مهارت «نگارش» نقد بود و نه بالابردن دانش در زمینه نقد و مباحث نظری ادبیات کودک و نوجوان.
سرفصل اتفاقات جلسات دهگانه این کارگاه به شرح ذیل بود:
در جلسه اول مدرس کارگاه و هنرجویان خود را معرفی کردند و درباره سوابق خود در ادبیات کودک و نقد صحبت کردند.
- همچنین فواید ترویج نقد فراتر از دنیای کتاب و ادبیات از بعد فردی و اجتماعی مورد اشاره قرار گرفت.
تعریف نقد ذوقی و تفاوت آن با نقد روشمند، میزان ارزشمندی نقد ذوقی و کاربرد آن دیگر موضوع مطرح شده بود.
در جلسه دوم چند نقد کوتاه هنرجویان خوانده و دسته جمعی تحلیل شد. ضمنا یک کتاب شامل چند نقد درباره کتاب‌های کودک و نوجوان برای مطالعه اعضا و بررسی ضعف‌ها و اشکالات آن به هنرجویان هدیه داده شد.
اعضای کارگاه هرکدام چند کتاب از میان کتاب هایی که مدرس به همراه آورده بود، برای مطالعه و نقد در طول کارگاه و ارایه کار عملی نهایی انتخاب کردند.
توضیح مفهوم و مصادیق نقد و قالب و محتوا در نقد هم مورد بررسی قرار گرفت و تاکید شد در این کارگاه بیشتر از فرم و ظاهر نقد صحبت می¬کنیم. محتوای نقد قابل آموزش نیست یا لااقل در این کارگاه کمتر در زمینه محتوا آموزش می¬دهند. ممکن است جایی کارگاه آموزش نقد روان¬¬کاوانه بر اساس نظریات فروید و یا نقد ساختارشناسانه براساس الگوی پراب برگزار شود، اما در این کارگاه فقط به رویکردها و مکاتب مختلف نقد اشاره و به طور مختصر معرفی شد. تمرکز کارگاه بر این بود که شیوه و مهارت نوشتن نقد را به شکل عام و کلی فرابگیریم.
در جلسه سوم هنرجویان کتاب‌هایی که برای نگارش نقد انتخاب کرده‌اند، معرفی کردند و همگی درباره این که هر کتاب را چگونه می‌شود نقد کرد همفکری کردند. تعدادی از هنرجویان تصمیم گرفتند کتابشان را تغییر دهند.
همچنین درباره مراحل تجزیه و ترکیب در نقد صحبت شد.
در چهارمین جلسه چند نفر از هنرجویان نقدهایی که نوشته بودند خواندند و همگی درباره چگونگی تکمیل و بسط آنها صحبت کردیم. جابه‌جا کردن مطالب، تشریح بیشتر ادعاهای مطرح شده در نقد، آوردن مثال از کتاب، اشاره به کتاب‌های مشابه و … از پیشنهادهای مطرح شده درباره نقدها بود.
همچنین درباره انواع نقدهای ممکن در ادبیات کودک صحبت شد. لزوم ارجاع به منابع و چگونگی آن از دیگر مباحث این جلسه بود.
در پنجمین جلسه چند نفر دیگر از هنرجویان نقدهایشان را خواندند و این نقدها به صورت جمعی مورد بررسی قرار گرفت و پیشنهادهای تکمیلی ارایه شد.
همچنین در این جلسه درباره نسبت نقد ادبی و فلسفه و همچنین انواع متون نظری و نقد ادبی صحبت شد. همچنین سایت های مرجع و مناسب برای نگارش نقد کتاب کودک معرفی شد.
در جلسه ششم نقد دو نفر از هنرجویان مورد تائید نهایی قرار گرفت و برای استفاده در مجلات تخصصی ارسال شد. همچنین بقیه اعضا بخش هایی از نقد خود را خواندند و پرسش های خود را مطرح کردند.
همچنین در ابتدای این جلسه درباره مفهوم کودکی و تاریخ کودکی و نظریه های مربوط به آن صحبت شد. در دومین بخش کلاس، مهمترین منابع نظری ادبیات کودک و انواع منابع مفید برای نگارش نقدهای کتاب کودک مرور شد. همچنین سیر انتشار کتب نظری ادبیات کودک در ایران و پرکارترین نویسندگان در ادوار تاریخی مختلف معرفی شدند.
در جلسه هفتم نیز دو نقد دیگر مورد تایید نهایی قرار گرفت. از این جلسه شیوه جدیدی برای نیمه دوم هر جلسه اتخاذ شد. به این ترتیب که در هر جلسه یک یا دو نفر از هنرجویان به ارائه بحث و گفت¬وگو با دیگران درباره نقد ادبیات کودک و نوجوان می¬پردازند و همزمان مدرس کارگاه با هنرجویان در گفت¬وگوهایی دونفره به راهنمایی و رفع نواقص نقدهایشان پرداخت.
چگونگی تدوین یادداشت‌های پراکنده در نقد، نکاتی درباره آداب و رفتار حرفه¬ای در فضای مطبوعات و در محافل حضوری و مجازی ادبیات کودک، چگونگی شناسایی زمینه‌ها و کتاب‌های مناسب برای نقد از دیگر موضوعات این جلسه بود.
در جلسه هشتم هم چند نقد از هنرجویان خوانده شد و نقدهای مورد تائید برای نشریات تخصصی ارسال شد. همچنین یکی از هنرجویان درباره نقد ادبیات کودک برای دیگران به صحبت پرداخت.
در این جلسه نشریات تخصصی نقد کتاب کودک و نوجوان معرفی و تاریخ آن مرور شد و پرکارترین منتقدان کتاب کودک ایران معرفی شدند.
جلسه نهم به جمع‌بندی کارهای هنرجویان اختصاص داشت، به جز یک نفر از هنرجویان همگی نقدهای خود را ارایه داده‌اند. در این جلسه به عنوان تمرین و نمونه و برای آشنایی با رویکردهای مختلف نقد ادبی، داستان پینوکیو به شکل شفاهی و براساس رویکردهایی چون رمانتیسیم، فمینیسم، جامعه‌شناسانه، روان‌کاوانه، عرفانی و … نقد و تحلیل شد.
همچنین چند نکته علمی و کاربردی در نوشتن نقد مورد اشاره و تشریح قرار گرفت.
آخرین جلسه به ارایه پیشنهادهایی برای ادامه کار نقد به تک تک هنرجویان اختصاص یافت. همچنین برگزاری کارگاهی با موضوع تدوین کتاب‌های نظری ادبیات کودک و نوجوان مورد توافق قرار گرفت.
در طول این دوره ده نفر از هنرجویان مجموعا سیزده نقد ارایه دادند که هفت نقد مورد تایید نهایی و پذیرش مجلات تخصصی قرار گرفت.
