مسئولیت مدنی و انضباط سازمانی
محمود برآبادی
فعالیت درنهادهای مدنی ـ جز درمواردی خاص ـ داوطلبانه بوده وبابت آن دستمزدی پرداخت نمی شود. افراد باتوجه به مسئولیتی که درقبال جامعه وهمفکران خود احساس می کنند، دراین گونه نهادها فعالیت می‌کنند.
درست به همین خاطر که این فعالیت‌ها داوطلبانه است، برخی آنرا با کار دلبخواه اشتباه می‌گیرند. مسئولیتی را می‌پذیرند و پس از مدتی آن را رها می‌کنند و می‌روند و اگر از آن‌ها سؤال کنی که چرا ول کردی و رفتی؟ خواهند گفت: مگر به ما چیزی پرداخت می‌کنید که طلبکارید؟
این یکی از ضعف‌های نهادهای مدنی درایران است و انجمن ما هم از آن مستثنی نیست. هم در کمیته‌ها و کارگروه‌ها و هم در هیئت مدیره، افراد بی‌مسئولیت وجود دارند. جلسات در ساعت مقرر تشکیل نمی‌شود و گاه به‌خاطر غیبت کسانی که از قبل اطلاع نداده‌اند، جلسات به حدنصاب نمی‌رسد و نمی‌شود تصمیم گرفت و کارها را پیش برد.
تأثیری که چنین رفتاری بر دیگران می‌گذارد، بسیار زیاد است. کمترین اثر منفی آن این است که افراد متعهد ومسئولیت‌پذیر را نسبت به انضباط سازمانی دلسرد می‌کند و این‌گونه است که نهادهای مدنی در ایران به‌رغم رشد کمی، از لحاظ کیفی در موقعیت مناسبی نیستند، بسیارشان نیمه‌تعطیل‌اند، اختلاف و درگیری دارند، اعضایشان حق عضویت نمی‌پردازند، به‌زور می‌توانند روی پای خود بایستند و خیلی مواقع بود و نبودشان چندان تفاوتی ندارد.
علت این است که ما مسئولیت مدنی را درک نمی‌کنیم، انضباط سازمانی نداریم و نسبت به تعهداتی که هنگام پذیرش مسئولیت بر عهده گرفته‌ایم، احساس تکلیف نمی‌کنیم و نفع شخصی را بر منافع عمومی ترجیح می‌دهیم.
با این همه نباید ناامید بود. برای فعالیت‌های مدنی تنها علاقه کافی نیست، باید مسئولیت احساس کرد، باید وقت گذاشت و مجدانه برای انجام تمام و کمال وظایفی که بر عهده گرفته‌ایم، کوشید.
