روز جهانی کودک، اگرچه مناسبتی تقویمی است، اما در سراسر جهان بهانه‌ای برای توجه اذهان عمومی به وضعیت کودکان در نقاط مختلف جهان، و یادآور اهمیت توجه به کودکان برای تصویر و ترسیم سپهری روشن‌تر از دنیای آینده محسوب می‌شود. انجمن نویسندگان کودک و نوجوان نیز، به عنوان فراگیرترین نهاد صنفی مربوط به این قشر از جامعه، حق، بلکه وظیفه‌ی خود می‌داند، از این فرصت برای توجه دادن به وضعیت کودکان سرزمین‌مان استفاده کند و به نکات مهم و اساسی‌که عدم توجه به آن‌ها می‌تواند پیامدهایی زیان‌بار به همراه داشته باشد، اشاره کند.
برخی از آزمون‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که دانش‌آموزان ایرانی در «سواد خواندن» در پایین‌ترین رتبه‌های جهانی قرار دارند، اگرچه این آمارها خود گاهی محل بحث قرار می‌گیرد، اما در آخرین آزمون بین‌المللی پیشرفت خواندن که نتایج آن اعلام شده ، ایران از بین ۴۵ کشور رتبه‌ى۴۲ را به دست آورده است ، یعنی از آخر چهارم شده است. این در حالی است که طبق همان آزمون‌ها رتبه‌ى نگرش دانش‌آموزان ایرانی به مطالعه که میزان علاقه‌ى آنان را به «خواندن» تعیین می‌کند، در رتبه‌های نخست قرار دارد. به بیان دیگر علت چنین وضعیتی بیش از اینکه خودِ دانش‌آموزان باشند، تلقی نادرست از کودکان و آموزش و پرورش کودکان است و بی‌توجهی به بخش بزرگی از جامعه. در سیاست‌گزاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، دیواری کوتاه‌تر از دیوار کودکان و نوجوانان پیدا نمی‌شود و سهم آنان از ظرفیت‌های کشور همواره در لابه‌لای اموری به ظاهر فوری گم می‌شود.
طبیعی است که این تنها یکی از نتایج بی‌توجهی به کودکان بوده و امروزه جامعه‌ى ما با شکل‌های دیگری از این بی‌توجهی نیز روبه‌رو است. افزایش آمار ترک تحصیل‌کنندگان، افزایش کودک‌آزاری و افزایش آمار کودکان خیابانی که در لابه‌لای خبرهای رسانه‌ها به چشم می‌آید، نیز بخشی دیگر از نتایج همین بی‌توجهی به کودکان و نادیده گرفتن حقوق آنان است که در قوانین داخلی و متن کنوانسیون بین‌المللی حقوق کودک- که ایران نیز عضو آن است- تصریح شده است.
چنین وضعیتی که چندین سال است ادامه دارد، برای آینده‌ى کودکان ما نگران‌کننده است و باید کارشناسان و دلسوزان با ریشه‌یابی علل و عوامل شکل‌گیری‌اش به رفع آن کمک کنند، زیرا براساس تحقیقات، «خواندن» اگرچه با مطالعه‌ى کتاب‌های غیردرسی و به‌خصوص ادبیات تقویت می‌شود، اما مهارت پایه‌ای برای یادگیری در همه‌ى رشته‌هاست و نتیجه‌ى حتمیِ ضعف در این مهارت ، عقب افتادن در همه‌ى علوم است.
تردیدی نیست که در شکل‌گیری چنین وضعیتی همه مقصریم، از خانواده‌ها گرفته تا ما به‌عنوان نویسندگان و مترجمان و دست‌اندرکاران کتاب کودک، اما بیش از همه این وضعیت احتمالاً نتیجه‌ى سیاست‌هایی است که به‌جای انجام وظایف ایجابی و قانونی، اقدامات سلبی را گسترش می‌دهد و به جای برطرف کردن ضعف‌های موجود، عرصه را بر نویسندگان و پدید آورندگان و اهل فکر و هنر برای کودکان تنگ‌تر و موانع و دست‌اندازها را در راه انتشار کتاب‌ها بیش‌تر می کند و در این راه حتی از ایجاد مانع برای انتشار آثار کلاسیک و تحقیقات تاریخی ادبیات کودک نیز نمی‌گذرد.
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به عنوان نهادی که اکثریت نویسندگان برجسته‌ى کشور در این حوزه، در آن عضویت دارند، از نهادهای رسمی انتظار دارد، به جای گسترش اقدامات سلبی که اغلب مخالف نص صریح قانون است و اخبار آن را گاه به گاه از طریق رسانه‌ها می‌شنویم و می‌بینیم، کوتاهی‌ها را در انجام وظایف قانونی خود جبران کنند تا در سال‌های آتی نه‌تنها پدیده‌های زشتی مانند کودک‌آزاری از بین برود و کودکان کار و خیابان، از حقوق اولیه‌ى خود برخوردار شوند و امکانات تحصیل برای همه‌ى فرزندان ایران فراهم شود که در عرصه‌های بین‌المللی نیز شاهد سربلندی فرزندان ایران باشیم .
هم‌چنین از پدران و مادران و همه‌ى بزرگ‌ترها انتظار دارد که کودکان و حقوق آنان را به رسمیت بشناسند و سعی کنند به آنان و خواسته‌هایشان احترام بگذارند. با توجه به علاقه‌ى خانواده‌های ایرانی به پیشرفت تحصیلی کودکان‌شان یادآور می‌شویم که طبق تحقیقات بین‌المللی و داخلی میان مطالعه‌ى غیردرسی و ادبی کودکان با پیشرفت تحصیلی‌شان رابطه‌ای عمیق و گسترده وجود دارد، لذا از همه‌ى خانواده‌های ایرانی دعوت می‌کنیم ، به جای چشم‌انتظار اقدامات مسئولان نشستن، خود کمر همت بربندند و اصلاح وضعیت آموزش و پرورش را از خانه‌های خود و با تهیه و خواندن کتاب برای بچه‌هایشان شروع کنند!
و این روز می‌تواند روز آشتی کودکان و بزرگ‌ترهایشان با کتاب باشد. انجمن نویسندگان کودک و نوجوان از تمامی پدران و مادران دعوت می‌کند که در روز جهانی کودک، با کودکان‌شان دست‌کم یک کتاب بخوانند. این درخواست از تمام پدر و مادرانی است که به آینده‌ی فرزند خود اهمیت می‌دهند و گسترش جهان امروز و آینده‌ی فرزندان‌شان یکی از دغدغه‌های اساسی آن‌ها محسوب می‌شود، تا به مناسبت این روز، با انتخاب یک کتاب، و خواندن آن برای کودکان، فرزندان‌شان را با دنیای متنوع کتاب آشناتر سازند و این روز را، به یک روز ویژه برای کودکان‌شان تبدیل کنند. انجمن نویسندگان کودک و نوجوان مثل همیشه مشاوره و کمک به والدین برای انتخاب کتاب‌های مناسب و متناسب را وظیفه‌ی خود می‌داند.
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان هم‌چنین از معلمان و مربیان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت رسمی و غیررسمی کودکان انتظار دارد با ابتکار و خلاقیت‌های فردی و جمعی زمینه را برای رفع این نقایص بزرگ فراهم کنند و بکوشند با احترام گذاشتن به کودکان و نوجوانان ایرانی و با اعتماد کردن به آنان و توجه به خواست‌ها و علایق آنان زمینه را برای رشد آنان فراهم کنند و منتظر برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های کلان نباشند. طبیعی است که راه چنین خلاقیت‌ها و ابتکارهایی از کتاب‌خانه‌های کوچک مدارس می‌گذرد و از تشویق دانش‌آموزان به خواندن.
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ایران احترام به کودکان و توجه به خواست و علایق آنان را یکی از ضروری‌ترین نیازهای جامعه ایران می‌داند و در آستانه‌ى روز جهانی کودک، امیدوار است که توجه به کودکان محدود به روزی خاص نشود.
