محسن هجری، عضو کمیته‌ی حقوقی
بسیاری از اختلافات میان ناشران و نویسندگان به دلیل ناآگاهی نویسنده و پدیدآورنده از حقوق خود به وجود می‌آید. توجه به این نکته‌های کارساز هنگام بستن قرارداد مانع تضییع حقوق مادی و معنوی نویسندگان می‌شود.
۱. پیش از عقد قرارداد در صورتی که اثر خود را به ناشر به ویژه ناشرانی که آن‌ها را نمی‌شناسید، ارائه می‌دهید، در ازای آن رسید در سربرگ رسمی دریافت کنید.
۲. به متن قرارداد پیش از امضا توجه کنید و از مواد و تبصره‌های آن سرسری عبور نکنید، چرا که در هنگام اختلاف مرجع داوری خواهند بود.
۳. در صورتی که اثر خود را به صورت حق‌التآلیفی (درصد پشت جلد) واگذار می‌کنید، در قرار داد قید شود که این اثر فقط برای انتشار به صورت کتاب واگذار می‌شود و هرگونه استفاده‌ی دیگری از کتاب از جمله ترجمه یا تبدیل آن به فیلم‌نامه یا کتاب صوتی و… نیازمند عقد قرارداد دیگری است.
۴. تمامی توافق‌های خود را مکتوب کنید. توافق‌های شفاهی ارزش حقوقی ندارد و در هنگام اختلاف کمکی به شما نمی‌کند.
۵. طبق مصوبه‌ی سال ۱۳۸۰ مجلس، دریافت مالیات از نویسنده ممنوع است. به هیچ وجه به آن تن ندهید.
۶. در قرارداد ذکر شود که ناشر بعد از دریافت اثر و پذیرش آن در چه مدتی آن را منتشر خواهد کرد. در غیر این صورت شما باید مجاز باشید که در صورت عدم چاپ اثرتان، آن را به ناشر دیگری واگذار کنید.
۷. در انجام کارهای سفارشی بدون گرفتن پیش‌پرداخت شروع به کار نکنید.
۸. در قرارداد قید کنید در صورتی که ناشر از پرداخت حق‌التآلیف شما در موعد مقرر خودداری کند، حق دارید که قرارداد را لغو کنید و اثر را به ناشر دیگری واگذار کنید.
۹. در عقد قرارداد با ناشرانی که خارج از حوزه‌ی تخصصی خود به انتشار کتاب‌های کودک و نوجوان روی می‌آورند، حساسیتی دوچندان به خرج دهید، چون نگاه برخی از این ناشران به ادبیات کودک و نوجوان ابزاری و موقتی است.
۱۰. در عقد قرارداد با ناشران به ویژه دولتی بر حق نویسنده در تغییر متن تأکید کنید تا به اسم ویرایش متن شما را تغییر ندهند.
و آخر سر این‌که می‌توانید پیش از عقد قرارداد با کمیته‌ی حقوقی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان مشورت کنید.
